Gelir vergisi, kişilere ait olan işletmelerden dönem içerisinde sağladıkları kârdan devlete ödemek zorunda olduğu vergi şeklinde tanımlanmaktadır.
Gelir vergisi, gelir beyannamesi aracılığı ile ödenir. Verginin tam olarak ödenebilmesi için gerekli olan beyannamenin vergi dairesine teslim tarihi önemlidir. Bu tarihte yapılmayan ödemeler ile ilgili farklı sorunlar yaşayabilirsiniz. Tercihe göre gelir vergisi işlemleri, ödenecek tutarın ikiye bölünmesiyle de yapılabilir, yani iki taksit halinde de ödenebilir. Bu taksitlerde verilmesi gereken tarihlerde bulunmaktadır. İlk taksit genel de mart ayı içerisinde, ikinci taksit ise temmuz ayı içerisinde ödenmek zorundadır. Gelir vergisinin ödenebilmesi için bir kazancın olması gerekir. Yani herkes gelir vergisi ödemek zorunda değildir. Sadece belirli bir kazanç elde eden kişiler bu vergiyi ödemek zorundadır. Zirai kazançlar, ticaretten elde edilen farklı kazançlar, serbest meslek yapan kişilerin elde ettiği kazançlar ile gayrimenkul gelirleri ve kira gelirleri, gelir vergisi kapsamında değerlendirilir ve ödenmek zorundadır.
Gelir Vergisi Nasıl Hesaplanır?
Gelir vergisi hesaplama elde edilen kazançların çeşitliliğine göre değişebilir. Örnek verilecek olursa; kendinize ait bir gayrimenkulden kira alıyorsanız, gelir vergisi hesaplama yöntemi şu şekilde olmaktadır; Öncelikle kira alarak kazanç sağlayan kişiler her sene elde ettiği bu geliri ilgili birimlere beyan etmek zorundadır. Daha sonra bu gelirleri bildirmeyen kişilere aylık olarak belirli oranlarda cezai işlemler uygulanabilmektedir. İlgili gayrimenkulünü kiraya veren bir kişinin yıl içerisindeki kira gelirinin 10.000 TL olduğunu düşünelim. Bu kişinin gelir vergi hesaplaması ise şu şekilde olacaktır; Kiradan gelir sağlayan bireyin elde ettiği gelire bakılarak yaklaşık 3.000 TL’lik istisna tutarı düşülmektedir. Geriye kalan 7.000 TL’nin ise diğer gider ücretleri de ayrıca düşürülür. Bu gider oranı Vergi Dairesi Başkanlığınca %25 olarak belirlenmekte ve uygulanmaktadır. 7.000 TL’nin %25’lik oranı baz alınarak 1750 TL kalan miktarı da gelir matrahı olarak hesaplanıyor. Yani bu kişinin hem vergi matrahı hesaplanıyor hem de gelir vergisi hesaplama işlemi de uygulanmış olmaktadır.
Gördüğünüz gibi gelir vergisi hesaplaması yapılırken bir takım kesintiler göz önüne alınmaktadır. Eğer bir devlet dairesinde ya da özel sektörde çalışıyorsanız, size verilen maaşlar aynı zamanda ödemeniz gereken gelir vergileriyle beraber size yansıtılmaktadır. Yani aldığınız maaşlarda gelir vergisi kesintileri oluşturulur ve size ulaşan kısım vergisi alınmış ücret olarak nitelendirilmektedir. Gelir vergisi ödeyen kişilerin elde ettikleri kârlılık oranlarına göre ödeyecekleri vergiler değişkenlik gösterir. Yani bu konuda anlamamız gereken ticaretten kazanç sağlayan kişi ve kişiler, iş yerlerinin kiraya veren yöneticiler ve işletme çalıştıranlar ile diğer yasal yolları kullanarak kazanç elde edenlerin ödeyecekleri gelir vergileri aynı değildir. Hepsinin gelir vergileri ayrı ayrı hesaplanarak bilgilendirilir. Hesaplanan vergi sonucunda ise kazanç sağlayan kişiler vergi dairesinin belirttiği tarihlerde bu vergilerini öderler.
Ayrıca gelir vergisi açısından önemli bir durum gerçekleşti geçtiğimiz aylarda. Mart ayı gelir vergisi açısından çok önemli bir aydır. Gelir vergisine tabi olarak gelir elde edenler bu gelirleri izleyen yılda beyan edip vergilerini ödemek zorundadır. Yeni sistem ile bir takım istisnai durumlar yaşanmıştır. Zirai, ticari veya mesleki kazancını yıllık olarak beyanname ile bildirmek zorunda olan kişiler, konut ve kira gelirlerinin olması halinde istisnadan yararlanamaz durumdadırlar. Bunun yanında konutlardan elde edilen kira gelirleri beyan edilmez ya da eksik olarak beyan edilirse istisnadan yararlanamazlar. Ancak idarece herhangi bir tespit yapılmadan önceki süreçte, beyan süresi içerisinde beyan etmedikleri ya da süresinde verdikleri beyannamelerde yer almayan konut kira gelirlerini, kiranın elde edildiği yıl için tespit edilen istisnadan yararlanabilecekler.
Yorum Yok